Εκ των υστέρων κατάθεση στην Αστυνομία έδωσε τις τελευταίες μέρες Φιλιππινέζα οικιακή βοηθός για να καταγγείλει βιασμό της από τον 35χρονο ύποπτο για επτά δολοφονίες Νίκο Μεταξά. Όπως πληροφορείται ο «Π», ο βιασμός φαίνεται να έγινε πριν από δύο χρόνια. Η γυναίκα, που από την ημέρα που αποκαλύφθηκε το πρόσωπο του «Ορέστη», όπως πληροφορείται ο «Π», πέρα από το σοκ βιώνει αφόρητες τύψεις. Αισθάνεται ενοχή που δεν προέβη νωρίτερα στην καταγγελία, θεωρώντας ότι τυχόν δίωξη του υπόπτου για τον βιασμό της ενδεχομένως να απέτρεπε τις εξελίξεις και οι γυναίκες να γλύτωναν από τον πρόωρο και βίαιο θάνατο.
Βαθύς συγκλονισμός
Με αφορμή την πληροφορία αυτή που ήρθε ενώπιόν μας, αλλά και τα όσα συγκλονιστικά αποκαλύπτονται γύρω από τους φόνους, ένα ενεργό μέλος της φιλιππινέζικης κοινότητας στην Κύπρο, στέλεχος της οργάνωσης Obreras, η οποία έχει στόχο την ενδυνάμωση των γυναικών της κοινότητας, η Lissa Jataas, μίλησε στον «Π». Αναφέρθηκε στον βαθύ συγκλονισμό της φιλιππινέζικης κοινότητας, που αριθμεί 14 χιλ. άτομα στη χώρα μας, αλλά και για το πώς η τραγική αυτή ιστορία αλλάζει την καθημερινότητά τους. Επιβεβαιώνει, αναφερόμενη σε συγκεκριμένες συμπεριφορές, την εντύπωση που θέλει την κυπριακή κοινωνία να «δολοφονεί» εδώ και χρόνια τη Mary Rose και την κάθε μετανάστρια και να σοκάρεται τώρα που αντικρίζει το πτώμα της…
Αστυνομικοί κάνουν πλάκα
Η Lissa, από τότε που βρέθηκε η σορός της Mary Rose βλέπει εφιάλτες. Περπατά στον δρόμο όπου μέχρι πριν δύο βδομάδες ένιωθε απόλυτα ασφαλής και φοβάται πως θα καταλήξει νεκρή. Βρίσκεται στη χώρα μας τα τελευταία 15 χρόνια και αφηγείται τον αδιάφορο, ανάλγητο και ψυχρό τρόπο με τον οποίο «απαντούσαν» οι αρχές σε καταγγελίες για σεξουαλική παρενόχληση. Τον λόγο που απέτρεψαν προφανώς τη συμπατριώτισσά της από το να καταγγείλει εξαρχής τον βιασμό.
«Βρισκόμαστε τις Κυριακές και προσπαθεί η μία να ενδυναμώσει την άλλη. Λέμε πώς μας διαχειρίζονται οι εργοδότες μας, ποιες είναι οι σχέσεις μας, ειδικά με τα παιδιά και τους ηλικιωμένους που φροντίζουμε. Κι εκεί αρχίζουν να βγαίνουν στην επιφάνεια τα προβλήματα… όπως η παραβίαση των όρων των συμβολαίων μας. Κανονικά πρέπει να εργαζόμαστε επτά ώρες την ημέρα, αλλά στις πλείστες των περιπτώσεων δεν εφαρμόζεται. Υπάρχουν και εργοδότες, όπως οι δικοί μου, με πολλή κατανόηση και γενναιόδωροι. Αλλά υπάρχουν και πολλοί που είναι μοχθηροί και αγενείς και είναι πολύ δυσάρεστο να ακούς τέτοιες ιστορίες. Μια άλλη πολύ συνηθισμένη συμπεριφορά είναι η σεξουαλική παρενόχληση. Υπάρχουν εργοδότες που θεωρούν πως επειδή σου δίνουν έναν μισθό δεν αρκεί η δουλειά που κάνεις και πρέπει να τον εξαργυρώσεις και με σεξ. Στην αρχή όταν παρουσιάστηκαν αυτά τα ζητήματα πριν χρόνια πήγαμε στην Αστυνομία για να κάνουμε καταγγελίες. Μάλιστα μία κοπέλα είχε μαρτυρικό υλικό. Είχε καταγράψει στο κινητό της τον εργοδότη την ώρα που την παρενοχλούσε. Οι αστυνομικοί, όχι μόνο δεν έδωσαν σημασία, αλλά έκαναν και πλάκα. ‘Κόρη είσαι σίγουρη πως αυτό είναι αλήθεια; Είναι αυτός ο εργοδότης σου’, έλεγαν και γελούσαν. Από τότε άρχισα να ενθαρρύνω τις γυναίκες, ειδικά της δικής μας κοινότητας, εάν συμβαίνουν τέτοια περιστατικά να φωνάζουν για να τους φοβερίζουν. Γιατί η σεξουαλική παρενόχληση δεν αφήνει σημάδια στο σώμα για να υπάρχουν μαρτυρίες, αφήνει όμως τα ψυχολογικά τραύματα. Διερωτώμαι αν ξέρουν τι σημαίνει σεξουαλική παρενόχληση αυτοί στους οποίους κάνουμε τις καταγγελίες. Σκέφτομαι εάν καταγράφουν καν τις καταγγελίες και ποιες ενέργειες κάνουν μετά. Είμαι πολύ απογοητευμένη με αυτή τη συμπεριφορά»…
Όπως μας λέει η Lissa, συνήθως οι γυναίκες που βιώνουν σεξουαλική παρενόχληση ζητούν την αποδέσμευσή τους από τους εργοδότες τους, αφού δεν μπορούν να αποδείξουν οτιδήποτε και αντιμετωπίζονται με χλευασμό. «Αυτό ωστόσο δεν οδηγεί στην τιμωρία. Και ο κύκλος συνεχίζει με αυτό τον τρόπο, γιατί αυτός θα προσλάβει μια άλλη κοπέλα και θα επαναλάβει την απαράδεκτη και κατακριτέα συμπεριφορά του»…
Για λίγη… ευχαρίστηση
Ιδού ένα πραγματικό περιστατικό που μας αφηγείται η Lissa: «Προσλαμβάνεται μία οικιακή βοηθός για να προσέχει έναν παππού. Και αυτός έχει έναν γιο και έναν εγγονό.
Ο εγγονός έχει δικό του διαμέρισμα κάπου αλλού, ο παππούς μένει στο ισόγειο και ο γιος του με την οικογένειά του στο ανώγειο διαμέρισμα. Πόσα σπίτια λοιπόν καθαρίζει αυτή η κοπέλα; Τρία σπίτια! Και αυτοί οι τρεις την παρενοχλούν σεξουαλικά κιόλας. Είναι πολλοί οι ηλικιωμένοι που ζητούν από τις γυναίκες που εργοδοτούν να τους προσφέρουν ‘λίγη ευχαρίστηση’. Μας πώς είναι δυνατόν! Κι αυτό είναι κάτι που με κάνει να σκέφτομαι: είμαστε στ’ αλήθεια ασφαλείς σε αυτά τα σπίτια που δουλεύουμε; Εγώ είμαι τυχερή. Τα άλλα κορίτσια»;
Δεν αξίζει σε καμιά γυναίκα
Η Lissa μας μεταφέρει το θυμό, την απογοήτευση, τη στεναχώρια της Φιλιππινέζικης κοινότητας στην Κύπρο. «Έχουν σπάσει οι καρδιές μας. Ήταν απλά κορίτσια που δούλευαν σε ένα σπίτι. Η Mary Rose ήταν χήρα. Έχει δυο μεγαλύτερα παιδιά στις Φιλιππίνες. Ήρθε εδώ και βγήκε αυτή τη σχέση με τον Ρουμάνο, με τον οποίο έκανε το παιδί. Ήταν μόνη της τα τελευταία χρόνια. Και είχε κάθε δικαίωμα να φτιάξει τη ζωή της και να έχει και κοινωνική ζωή. Είμαι πολύ λυπημένη γιατί έχω ακούσει να κατηγορούν το θύμα επειδή γνώρισε αυτό τον άνδρα στο διαδίκτυο. Μετά, διερωτόμαστε τι γίνονται αυτές οι καταγγέλλεις αγια αγνοούμενα πρόσωπα. Μπορεί να μην είναι η ώρα για απόδοση ευθυνών, καθώς οι γυναίκες αυτές παραμένουν άθαφτες. Αλλά γιατί δεν διερευνήθηκαν από τότε αυτές οι πληροφορίες; Το μόνο που θέλουμε τώρα είναι να τελειώσουν οι έρευνες γρήγορα και να επιστρέψουν οι σοροί πίσω στις Φιλιππίνες γιατί είναι πολύ σκληρό για τις οικογένειες. Κανένας δεν αξίζει τέτοια τύχη. Καμιά γυναίκα από όπου κι αν κατάγεται. Αυτό είναι ένα ένα καμπανάκι για όλους για να αλλάξουν πράγματα. Να μην ξαναγίνουν τέτοια περιστατικά. Ίσως να δοθεί περισσότερη σημασία στην εκπαίδευση των αστυνομικών που βρίσκονται μπροστά από τέτοιες καταγγελίες για να τις χειρίζονται με την ανάλογη ευαισθησία και να δρουν αμέσως».